Getto łódzkie było jednym z najbardziej izolowanych od świata zewnętrznego. Wpływało to w zasadniczy sposób na strategię przetrwania jego przymusowych mieszkańców. Równolegle polscy i niemieccy mieszkańcy miasta codziennie pokonywali ulice eksterytorialne przebiegające przez wydzieloną „dzielnicę zamkniętą”. W trakcie spaceru przyjrzymy się gettu z perspektywy zewnętrznego obserwatora tamtych czasów. Szczególną uwagę skoncentrujemy na wiedzy i świadomości jego istnienia wśród mieszkańców Łodzi (Litzmannstadt) – na ile bycie świadkiem dramatu Żydów wpływało na oceny rzeczywistości, formy pomocy, bądź jej braku oraz utrzymywanie nielegalnych…
Stacja Radegast, al. Pamięci Ofiar Litzmannstadt Getto 12 Łódź,91-859Polska
W 1939 roku Łódź zamieszkiwało 233 tysiące Żydów. Od początku okupacji we wrześniu 1939 roku łódzcy Żydzi zostali poddani surowym represjom, których najjaskrawszym przykładem było utworzenie getta (8 lutego 1940 r.). Było ono pierwszym w pełni odizolowanym od reszty miasta gettem na okupowanych ziemiach polskich, drugim pod względem liczebności w okupowanej Europie i najdłużej istniejącym w latach 1940-1944. 30 kwietnia 1940 roku nastąpiło zamknięcie granic getta. Obszar "dzielnicy zamkniętej" - 4,13 km2, stanowił około 2% ówczesnego terytorium miasta. Getto zostało…
Obóz cygański w Łodzi był pierwszym miejscem ścisłego odosobnienia, przenaczonym wyłącznie dla Romów i Sinti na okupowanych ziemiach polskich. Na terenie getta łódzkiego, w kwartale dzisiejszych ulic: Wojska Polskiego, Obrońców Westerplatte, Starosikawskiej i Głowackiego w listopadzie 1941 uwięziono prawie pięć tysięcy Romów i Sinti z terenu Burgenlandu (pogranicze austro-węgierskie). W wyniku tragicznych warunków sanitarnych, aprowizacyjnych panujących w obozie oraz epidemii tyfusu, zmarło około 700 osób. Pozostali osadzeni od połowy grudnia 1941 roku do połowy stycznia 1942 zostali wywiezieni i zamordowani…
Łódź przełomu XIX i XX wieku przypominała Dziki Zachód. Pod pokrywą miasta toczyło się życie rewolucyjnych dziupli, tajnych mieszkań, giełd robotniczych i melin. Bezwzględnie likwidowane przez rosyjskich żandarmów stanowiły zaplecze buntu. Spacer odkryje przed nami miasto nieznane, którego pamięć pozostała na kartach wspomnień uczestników wydarzeń, które znajdują się w zbiorach Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi. Będą one stanowiły najlepszy przewodnik dla tych, którzy odkryć będą chcieli historię mniej znaną.
W trakcie spaceru uczestnicy przejdą trasą wiodącą przez miejsca związane z ponad 600-letnią historią Łodzi i poznają postaci, które wywarły wpływ na rozwój miasta w jego najważniejszych obszarach: gospodarki i przemysłu, polityki i wojskowości, nauki, kultury, literatury, sztuki, architektury, życia społecznego. Spacer będzie też okazją do poznania wielu ciekawostek i rozwiązania zagadek związanych z dziejami Łodzi i losami bohaterów jej historii. Start: Plac Wolności, obok budynku Archiwum Państwowego w Łodzi Zapisy: k.konicka@muzeumtradycji.pl, 42 620 05 82 Koszt: 12 zł/ os.…
Rok 1942 w dziejach getta był przełomowy m.in. za sprawą funkcjonujących w jego obrębie obozów, przeznaczonych dla ludności romskiej oraz polskich dzieci. W styczniu Niemcy dokonali likwidacji tzw. obozu cygańskiego (Zigeunerlager). W grudniu, na terenie wydzielonym z getta utworzono z kolei Prewencyjny Obóz Policji Bezpieczeństwa dla Młodzieży Polskiej w Łodzi (Polen-Jugendverwahrlager der Sicherheitspolizei in Litzmannstadt). Spacer śladami obydwu obozów będzie koncentrował się na ich historii, losach ofiar oraz relacji, jakie zachodziły pomiędzy obozami, a otaczającym je gettem. Początek: Kuźnia Romów…
